ครูในจีนเสี่ยงตกงานมากกว่าล้านคนในอีก 10 ปี จากจำนวนเด็กเกิดลดลง โรงเรียนหลายแห่งถูกยุบ บางมณฑลจำกัด หรือยกเลิกหลักสูตรครุศาสตร์แล้ว

ในประเทศจีนอาชีพ “ครู” นับว่าได้รับการยกย่องว่าเป็น “ชามข้าวเหล็ก” ของจีน หมายถึงเป็นอาชีพที่มีความมั่นคง และได้รับการเชิดหน้าชูตาในสังคม อีกทั้งยังคงเป็นตัวเลือกแรกๆ ของคนจีนที่ต้องการอย่างมากสําหรับผู้ที่มองหางานในยุคที่เศรษฐกิจมีความไม่แน่นอน

แต่ในช่วงเวลานี้ยาวไปจนถึงอนาคตอีก 10 ปี อาชีพครูจะไม่ใช่ความมั่นคงในการทํางานที่รับประกันอีกต่อไปเนื่องจากการอัตราการเกิดที่ลดลงอย่างรวดเร็วนําไปสู่จำนวนของครูส่วนเกิน โดยมีการคาดการณ์ว่า ครูจำนวนหลายล้านคนจะตกงานในอีก 10 ปีข้างหน้า

ด้วยจํานวนผู้เกษียณอายุที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วและจํานวนทารกแรกเกิดที่ลดลง จีนจึงอยู่ระหว่างการเปลี่ยนแปลงทางประชากรศาสตร์ที่มีผลกระทบในวงกว้าง รวมถึงการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ช้าลงและระบบประกันสังคมที่ตึงเครียด

จํานวนทารกแรกเกิดในจีนลดลงอย่างมากนับตั้งแต่ปี 2017 โดยการเกิดลดลงมากกว่า 500,000 คนในปีที่แล้ว สู่ระดับมากกว่า 9 ล้านคน

ส่งผลให้จํานวนเด็กที่เข้าเรียนในโรงเรียนอนุบาลก็ลดลงเป็นครั้งแรกในรอบเกือบ 2 ทศวรรษในปี 2021 ในขณะที่นักเรียนชั้นประถมศึกษาลดลงในปี 2022 เป็นครั้งแรกในรอบทศวรรษ ตามรายงานของกระทรวงศึกษาธิการ

บรรยากาศการเรียนการสอนในห้องเรียนของประเทศจีน (CGTN)

Chu Zhaohui นักวิจัยอาวุโสของ China National Academy of Educational Sciences กล่าวว่า เมื่อมีจำนวนนักเรียนลดลง จะมีความซ้ำซ้อนของหน้าที่ภายในโรงเรียนมากขึ้นที่อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ขอบเขตการทำงานจะส่งผลกระทบหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ทําในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า

แน่นอนว่ารัฐบาลท้องถิ่นจะรับสมัครงานในอาชีพครูน้อยลงนับตั้งแต่ปีนี้เป็นต้นไปเนื่องจากภาระทางการเงิน

หน่วยงานท้องถิ่นอยู่ภายใต้แรงกดดันทางการคลังที่เพิ่มขึ้นอันเป็นผลพวงมาจากวิกฤติในภาคอุตสาหกรรม และอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งเป็นแหล่งรายได้ที่สําคัญที่สุดของรัฐบาล และไม่มีสัญญาณของทางออกจากปัญหา อีกทั้งยังมีความท้าทายอื่นๆ รวมถึงอุปสงค์ภายในและภายนอกที่อ่อนแอขัดขวางการฟื้นตัวของเศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของโลก

ในบางมณฑลได้มีการปรับแผนกการศึกษาใหม่ เช่น มณฑลหูหนานทางตอนกลางของจีนได้ออกคําสั่งเมื่อเดือนพฤศจิกายนเรียกร้องให้มีการจัดสรรทรัพยากรการศึกษาที่ดีขึ้นในอีก 5 – 10 ปีข้างหน้าโดยพิจารณาจากอัตราการเกิดการขยายตัวของเมืองและจํานวนเด็กวัยเรียน

ในช่วงปีที่ผ่านมารัฐบาลท้องถิ่นอื่น ๆ เช่นในมณฑลซานตงและเสฉวนได้ประกาศแผนการที่จะไม่เปิดสอนหลักสูตรปริญญาที่สําคัญที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาในมหาวิทยาลัยและวิทยาลัยบางแห่งอีกต่อไปเพื่อควบคุมปริมาณบัณฑิตสายครุศาสตร์

จํานวนโรงเรียนในระบบการศึกษาภาคบังคับทั่วประเทศลดลงตั้งแต่ปี 2003 และแนวโน้มจะลดลงไปเรื่อยๆ ตั้งแต่ปี 2020 – 2035

บรรยากาศการเรียนการสอนในห้องเรียนของประเทศจีน (Booking Institution)

เดิมทีโรงเรียนในจีนหนึ่งห้องเรียนจะเต็มไปด้วยนักเรียนมากกว่า 50 คนยาวนานมานานหลายทศวรรษ แม้แต่โรงเรียนในชนบทอันห่างไกลส่วนใหญ่แล้วก็จะมีนักเรียนไม่น้อยกว่า 30 คน

ตามการวิจัยของทีมที่นําโดย Qiao Jinzhong ศาสตราจารย์ด้านการศึกษาที่มหาวิทยาลัยครูปักกิ่งรายงานว่า หากยังมีจำนวนชั้นเรียนคงอยู่ในระดับเดิม จะมีครูโรงเรียนประถม 1.5 ล้านคนและครูมัธยมต้น 370,000 คน ที่มีส่วนเกินจากความจำเป็นในระบบภายในปี 2035

“จํานวนโรงเรียนการศึกษาภาคบังคับทั่วประเทศลดลงตั้งแต่ปี 2003 และแนวโน้มนี้จะดําเนินต่อไปตั้งแต่ปี 2020 – 2035 โดยอัตราการลดลงจะค่อยๆ เร่งตัวรวดเร็วขึ้น”

นอกจากความพยายามที่จะควบรวมโรงเรียนเพื่อรวมทรัพยากรแล้ว จํานวนโรงเรียนที่ลดลงยังได้รับแรงหนุนจากแรงกดดันที่ลดลงจากจํานวนนักเรียนที่หาย

ในปี 2021 จํานวนเด็กที่โรงเรียนอนุบาลลดลงครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 2003 ตามมาด้วยการลดลงอีก 3.7% ในปี 2022

ในปี 2022 จํานวนนักเรียนทั้งหมดในโรงเรียนประถมศึกษาก็ลดลงเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 2013 โดยลดลง 478,800 คนจากปีก่อนหน้าเป็น 107 ล้านคน

บรรยากาศห้องเรียนชั้นประถมศึกษาในประเทศจีน (The New York Times)

Maggie Chen ซึ่งเป็นครูในมณฑลเจ้อเจียงมาเกือบสองทศวรรษกล่าวว่า แนวโน้มดังกล่าวอาจทําให้โรงเรียนของรัฐลดขนาดชั้นเรียนเพื่อหลีกเลี่ยงการเลิกจ้าง ซึ่งจะทําให้ครูสามารถเพิ่มเวลาใช้กับนักเรียนแต่ละคนได้มากขึ้น

“แต่สิ่งต่าง ๆ อาจโหดร้ายกว่ามากในโรงเรียนเอกชนซึ่งมีแรงกดดันทางการเงินมากกว่าและมีชั้นเรียนขนาดเล็กอยู่แล้ว มีความเป็นไปได้สูงที่จะปลดพนักงาน”

ฉะนั้นจึงมีความสําคัญอย่างยิ่งที่จะต้องส่งเสริมการยกระดับครูในชนบทผ่านการกําจัดเชิงปริมาณโดยเร็วที่สุด

Huang Bin ศาสตราจารย์จากสถาบันการศึกษาของมหาวิทยาลัยหนานจิงกล่าวว่า ความต้องการทรัพยากรการสอนที่ลดลงไม่ใช่เรื่องเลวร้ายโดยเฉพาะอย่างยิ่งสําหรับโรงเรียนห่างไกลที่ครูมักได้รับการฝึกฝนไม่ดีและขาดโอกาสในการพัฒนา

“ครูหลายคนมีระดับทักษะค่อนข้างต่ำ โดยเฉพาะในโรงเรียนในชนบท มันมีความสําคัญอย่างยิ่งที่จะส่งเสริมการยกระดับครูในชนบทผ่านการกําจัดเชิงปริมาณโดยเร็วที่สุด”

ห้องเรียนอันแสนว่างเปล่าในประเทศจีน (kevmrc)

ในระยะยาวเมื่อจํานวนเด็กลดลง อาจมีผลกระทบไปถึงการควบรวมกิจการของวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย และช่องว่างระหว่างสถาบันเหล่านี้อาจแคบลง สิ่งนี้อาจช่วยบรรเทาความวิตกกังวลถึงการสอบเข้ามหาลัยได้

แม้จะมีการกวาดล้าง การปราบปรามการสอนพิเศษ สถาบันกวดวิชา ในปี 2021 เพื่อแบ่งเบาภาระของนักเรียนและปรับปรุงความเท่าเทียมกันทางการศึกษาผู้ปกครองส่วนใหญ่ยังคงเครียดเกี่ยวกับการศึกษาของบุตรหลาน

สิ่งนี้ไม่เพียง แต่สร้างแรงกดดันอย่างมากต่อเด็กส่งผลให้เกิดปัญหาทางร่างกายและจิตใจ แต่ยังมีส่วนทําให้การรับรู้เติบโตขึ้น ลังเลที่จะเลี้ยงลูก แม้ว่ารัฐบาลจะผลักดันให้มีการเกิดมากขึ้นก็ตาม

Source

South China Morning Post